Yenice

Coğrafi Yapı

Yenice ilçesi Karabük ilinin batı konumundaki önemli bir bölümü olan %85’i verimli ormanlarla kaplı yeşil bir cennetidir. İl merkezine 33 km mesafede olan Yenice ilçesi Zonguldak’a 77 km, Bolu’ya 156 km, Bartın’a 94 km Ankara’ya 266 km ve İstanbul’a 419 km mesafededir. Arazi yapısı Batı Karadeniz Bölgesi’nin karakteristik özelliklerini taşır. Düz ve ova niteliğinde arazi yok denecek kadar azdır. Yenice’de tipik Karadeniz iklimi hüküm sürer. Yaz mevsimi ılık ve zaman zaman sağanak yağışlı geçer. Meyilli ve engebeli arazi yapısı tarıma elverişli değildir. Yenice denize göre iç kesimlerde kaldığı için kışlar biraz sert ve kar yağışlı geçer. Yıllık karlı günler, ortalama 25 gündür. En fazla yağış ilkbaharda görülür. Yıllık ortalama sıcaklık 13 derecedir. Yaz mevsimi ortalama sıcaklığı ise 30 derece, kış mevsimi ortalama sıcaklığı ise 1 derecedir. Ölçülen en yüksek sıcaklık Ağustos ayında 44 derece, en düşük sıcaklık ise Ocak ayında -11 derece olarak ölçülmüştür. Yıllık yağış miktarı ortalama 1.100 mm. dolaylarındadır. Yağışlı günlerde yüksek kesimlere sis çöker ve ormanlar değişik bir görüntü alır. Bundan dolayı bazıları Yenice ormanlarını ”Sis Ormanları” olarak adlandırır.

Deniz seviyesinden 130 metre yüksekliğe konumlanan ilçenin doğal yapısı, özgün bitki örtüsü ve yaban hayat açısından önemli bir çeşitlilik içerir. İlçeye hayat veren Yenice Irmağı, yerleşim merkezinin içinden geçerek, ilçe topraklarını iki parçaya böler. Araç ve Soğanlı Çaylarının birleşmesiyle oluşan Yenice Irmağı, Zonguldak İli sınırları içinde Filyos Irmağı adıyla Karadeniz’e dökülür. İlçe sınırları içinde doğup da Yenice Irmağı’na dökülen akarsu ve dereler yöre köylerini ve orman bölgelerini Yenice’ye bağlayan doğal yollardır. Yenice Irmağı vadisinin yüksek tepelerinden başlayarak verimli ormanlık sahalar komşu il ve ilçelerin içine kadar uzanır. Yükseklik, ilçenin hakim noktası Keçikıran Tepesi’nde 1400 metreyi aşar.

TARIMARIM


İlçemizin Merkez ve Yortan Beldesi dışında 34 köyü bulunmaktadır. Arazi yapısı engebeli olduğundan tarıma elverişli değildir. İlçenin 95 bin hektar yüzölçümünün 10.199 hektarı tarıma elverişlidir. Bununda ancak 2.543 hektarlık alanında hububat ekimi yapılabilmektedir. Bu veriler de göstermektedir ki, köylerde sınırlı da olsa çiftçilik yapan ailelerin üretimi sadece kendi tüketimlerine yöneliktir. Zaten aile başına düşen tarım arazisi çok parçalı ve genel miktar az olduğundan modern tarım yapma teknikleri de gelişmemiştir.
 İlçemizin tarıma elverişli alanın 310 hektarlık kısmını meyve bahçeleri oluşturmaktadır. Sebze üretimine elverişli alan ise 285 hektardır. Bu rakamlardan anlaşılacağı gibi bölgede, meyve ve sebze üretimleri de çok düşük düzeyde olup; ancak ailelerinin tüketimini karşılayacak düzeydedir. Fakat son dönemlerde seracılıkla ilgili önemli atılımlar olmuştur. İlçe merkezi ve köylerde İl Özel İdare imkanları devreye sokularak çok sayıda sera kurulmuş ve bu seralarda çeşitli sebze üretimine başlanmıştır.

 

 HAYVANCILIK
 
Yenice, hayvan ve hayvancılık potansiyeli bakımından pek yüksek bir düzeyde sayılmaz. Bunun nedeni, sadece çayır ve meraların sınırlı olması değildir. İlçe halkının önemli bir kesiminin Zonguldak TTK, Karabük ve Ereğli Demir Çelik ile Devlet Demir Yolları vb. kuruluşlarda ve önemli bir kesiminin de yurt dışında işçi olarak çalışması, yine bu gibi işyerlerinden emekli olan büyük çoğunluğu sosyal güvenlik kapsamında bulunması ilçede tarım ve hayvancılığın geri plana itilmesine sebep olan diğer faktörlerdir. Bütün bunlara rağmen ilçenin sahip olduğu büyük ve küçükbaş hayvan sayısı yinede azımsanmayacak miktardadır. İlçede Tarım Müdürlüğü’ nün resmi rakamlarına göre 3.750 baş koyun, 3.200 baş keçi, 11.800 baş sığır varlığı bulunmaktadır. Tarım Bakanlığı’ nın teşvik politikası, ilçede besi ve süt hayvancılığında etkili rol oynamıştır. Yörede Hayvancılığı Kalkındırma Teşvik Fonu’ ndan sağlanan kaynaklarla değişik kapasitelerde 26 adet besi ahırı kurulmuştur. Bu ahırların toplam kapasitesi 610 baştır. Teşvik politikası süt inekçiliğine de ilgiyi arttırmıştır. 1996 yılında Halştayn ırkı süt inekleri ithal edilerek çiftçilere dağıtılmıştır.


 ARICILIK

   
Arıcılık, ilçede ve bağlı köylerde çok hızlı bir gelişme göstermektedir. Tarıma elverişli olmayan bölgedeki bitki örtüsü içinde çok miktarda çiçek türlerinin bulunması, kalitesi yüksek bal üretilmesine sebep olmaktadır. İlçedeki arıcılık faaliyetlerine, İlçe Tarım Müdürlüğü ‘nün teknik bilgi desteği devam etmektedir. Tarım Müdürlüğü’ nün verilerine göre ilçede 1000 adet kara kovan, 400 adet fenni kovan bulunmaktadır. Arıcılık faaliyetlerinin gelişmesi, yüksek miktarda ve kaliteli bal üretimi için her yıl İlçe Tarım Müdürlüğü’nce kurslar düzenlenmektedir.

 

ORMANCILIK

Kırsal kesimlerde belirli iş kolları dışında hakkın en önemli geçim kaynağı ormandır. İlçe Merkezi ve köylerinin tamamında Tarımsal Kalkındırma Kooperatifleri mevcut olup, orman köylüleri bu kooperatifler aracılığıyla orman işinde çalışmaktadırlar. Yenice’de ormancılık faaliyetleri (kesim, sürtme, nakliye) yılın Nisan-Mayıs aylarında başlar; Ekim ayı sonlarına kadar devam eder. Bazı orman bölgelerinde kış üretimi de yapılır.

Orman köylüleri tarafından kesimi motorlarla yapılan tomruklar, orman içi rampaları ve yol kenarlarına mandalar tarafından sürütme yoluyla taşınır. Buradan da yine kooperatiflere ait kamyonlar vasıtasıyla Orman İşletmesi’ne ait değişik depolara nakledilir. Yakacak ve sanayi odunu üretiminde de aynı yol izlenir; yalnız, orman içinde hazırlanan odunların orman içi rampaların nakliyesi at ve katırlarla olur.İstihsal süresinde günlerce ormanda kalmak durumunda olan orman köylüleri kendi imkanlarıyla yapmış oldukları ve yörede ”sayvan” olarak adlandırılan mekanlarda kalırlar. Hayvanlarını bakıp besleyebilecekleri ağaç ve tahtadan yapılma barınakları bulunur.
Yenice Orman İşletmesi’ne ait 13 bölgede üretim yapan 34 Tarımsal Kalkındırma Kooperatifi’nin toplam ortak sayısı 3131’dir.  
Burada en önemli bir konuya değinmek gerekir ki, o da çok ağır şartlarda Yenice Ormanlarında üretim faaliyetlerinde bulunan yüzlerce orman köylüsü, sosyal güvenceden yoksundur. Ormanlar gerek ilçe ve gerekse yurt ekonomisine sağladığı önemli katkıdan dolayı her ne kadar övülmeye deyse de üretim yapan orman köylüleri açısından hadisenin bir de dramatik yönü vardır. O da, ormanlarda iş gören yüzlerce orman köylüsünün her türlü sosyal güvenceden yoksul olmalarıdır. Çünkü istihsal mevsimlerinde, üretim esnasında hayatlarını kaybeden ve yaralanan orman köylüleri arkalarında hüzün ve gözyaşından başka bir şey bırakmamaktadırlar.

EL SANATLARI


Özellikle aile ekonomisine katkı sağlama amacına yönelik olarak geçmiş yıllarda Halk Eğitim Merkezi tarafından biçki-dikiş, nakış, halı dokumacılığı vb. kurslar açılmış ve halen bir kısmı ilçe merkezi ve köylerde devam etmektedir. Ancak bunlardan elde edilen gelirin düşük olması, bu el sanatlarının gelişmesini engelleyen neden olmuştur. Öte yandan köylerde eski yıllardan kalma bir gelenek olarak el dokuması kilim dokunmaktadır.
Yörenin kültür özelliklerinden sayabileceğimiz ”kaşıkçılık” önde gelen el sanatlarındandır. Geçmiş yıllarda Yazıköy  de bir çok ailenin geçim kaynağı olan kaşıkçılık babadan oğula geçen bir meslek dalıdır. Şimşir ağacından yapılan tahta kaşıklar, eskiden Yenice ve çevre pazarlarda sergilenirken artık günümüzde bir aksesuar malzemesi olarak alıcı bulabilmektedir. Ekonomik getirisi olmadığı için adı geçen köyde bu işle uğraşanların sayısı oldukça azalmış durumdadır.
Yenice’de el sanatlarından bastonculuğu da rahatlıkla sayabiliriz. Baston denince akla her ne kadar komşu ilçe Devrek gelse de, bu sanat dalı mevcudiyetini Yenice’de de göstermektedir. Ibracak köyünde üretilen Yenice bastonları hediyelik eşya olarak yurt içinde ve yurt dışında alıcı bulmaktadır.

Yenice’de bastonlar kızılcık, şimşir ağacı, budaklı acı elma ve gül dikeninden yapılmaktadır. Devrek’te yapılan bastonların hammaddesi de Yenice’den karşılanmaktadır.